معرفی پرندگان سیاه کشیم

پرنده کشیم گردن سیاه، که خیلی ها ممکنه اونو با اسم سیاه کشیم هم بشناسن، یکی از اون پرنده های آبزی بامزه و خاص ایرانه که دیدنش همیشه لذت بخشه. این پرنده جذاب با اون چشمای قرمزش و گوشپرهای طلایی اش، یه جورایی نماد تالاب های ماست. البته حواستون باشه، اسم سیاه کشیم گاهی برای یه منطقه حفاظت شده هم به کار میره، ولی بحث امروز ما فقط و فقط درباره خود پرنده ست! قراره با هم سر از کار این کوچولوی پرجنب وجوش دربیاریم و ببینیم اصلا کی هست و از کجا اومده.

حیات وحش ایران پر از شگفتیه، و پرندگان آبزی هم بخش مهمی از این دنیای رنگارنگ رو تشکیل میدن. از فلامینگوهای صورتی گرفته تا مرغابی های پرهیاهو، هر کدوم جذابیت خودشون رو دارن. اما بین این همه پرنده دوست داشتنی، کشیم گردن سیاه یا همون سیاه کشیم، با رفتارهای خاص و ظاهر متمایزش، جایگاه ویژه ای داره. اگه اهل پرنده نگری باشین، حتماً دوست دارین بدونین چطوری میشه این پرنده رو از بقیه تشخیص داد یا اصلا کجای ایران میتونه خونه اش باشه. ما اینجا هستیم تا یه جورایی راهنمای جیبی شما برای آشنایی کامل با این پرنده کوچیک اما مهم باشیم. بیاین یه سر به دنیای کشیم گردن سیاه بزنیم و ببینیم چه خبره!

کشیم گردن سیاه: از کی هستی و اسمت چیه؟

هر موجودی یه شناسنامه ای داره، کشیم گردن سیاه هم همینطور! این پرنده زیبا با اسم علمی Podiceps nigricollis شناخته میشه. اگه تو کتابای زیست شناسی دنبالش بگردین، این اسمو پیدا می کنید. جالبیش اینه که Podiceps از دو کلمه لاتین تشکیل شده: podex به معنی پشت و pes به معنی پا. این اسم گذاری به خاطر موقعیت پاهای این پرنده تو قسمت عقبی بدنشونه که بهشون تو غواصی کمک می کنه.

آشنایی با خانواده و نام های کشیم گردن سیاه

کشیم گردن سیاه عضو خانواده بزرگی به اسم Podicipedidae یا همون کشیمیان هست. این خانواده کلاً پرنده های آبزی رو شامل میشه که به غواصی و شنا معروفن. تو ایران هم انواع مختلفی از کشیم ها رو داریم که هر کدوم جذابیتای خودشون رو دارن، اما کشیم گردن سیاه یکی از معروف تریناشونه.

اما چرا بهش میگن سیاه کشیم یا کشیم سیاه؟ خب، این پرنده تو فصل تولید مثلش، یه سر و گردن کاملاً سیاه براق پیدا می کنه که واقعاً چشم نوازه. همین رنگ مشکی پررنگ تو اون فصل باعث شده که مردم این اسم رو براش انتخاب کنن. پس هر وقت اسم سیاه کشیم رو شنیدین، یادتون باشه که اغلب منظور همین پرنده کوچولوی زیباست. اونقدر تو غواصی ماهره که آدم رو شگفت زده می کنه؛ یهو نیست میشه و چند متر اون طرف تر دوباره سرش از آب میاد بیرون!

کشیم گردن سیاه چه شکلیه؟ یه راهنمای تصویری برای شناسایی

حالا که با شناسنامه این پرنده آشنا شدیم، وقتشه بریم سراغ قیافه اش. تشخیص کشیم گردن سیاه اونقدرها هم سخت نیست، فقط کافیه یه چند تا نکته رو بدونین. این پرنده، مخصوصاً تو فصل جفت گیری، واقعاً دیدنیه و میشه با چند تا ویژگی کلیدی، اونو از بقیه پرنده ها و حتی از بقیه کشیم ها تشخیص داد.

اندازه و فرم بدنی: این پرنده چقدر بزرگه؟

کشیم گردن سیاه یه پرنده نسبتاً کوچیکه. طولش حدود 31 سانتی متر میشه، یعنی تقریباً اندازه یه کبوتر. اگه بخوایم مقایسه اش کنیم، از کشیم بزرگ (که واقعاً بزرگه!) خیلی کوچیکتره، و حتی از کشیم گوشک دار هم یه کوچولو ظریف تر به نظر میاد. میشه گفت یه جورایی کوچولو اما زرنگ! اگه تو یه تالاب باشین، کشیم بزرگ رو به راحتی میتونین تشخیص بدین، اما برای کشیم گردن سیاه باید کمی دقت بیشتری به خرج بدین، مخصوصاً اگه کنار کشیم کوچیک باشن.

پر و بال در لباس عروسی (فصل تولید مثل)

اینجاست که کشیم گردن سیاه واقعاً خودنمایی می کنه! تو فصل بهار و تابستون که فصل جفت گیریشونه، لباس عروسی حسابی به تنشون میشینه:

• سر و گردن سیاه براق: دقیقاً مثل اسمش، سر و گردنشون یه مشکیِ براق و خیلی جذابه.
• گوشپرهای طلایی خاص و بادبزنی: این یکی اصلی ترین نشونه شه! دو تا دسته پر طلایی-نارنجی رنگ، مثل یه بادبزن از کنار چشماشون شروع میشه و به سمت پشت سرشون میره. این گوشپرها تو هیچ کشیم دیگه ای انقدر پررنگ و خاص نیستن.
• چشم های قرمز آتشین: چشماشون مثل دو تا نقطه قرمز پررنگ می درخشه و حسابی به جذابیتشون اضافه می کنه.
• پشت تیره و پهلوهای بلوطی: پشتشون مشکی تیره ست و پهلوهاشون یه رنگ بلوطی یا خرمایی مایل به قرمز داره.

خلاصه که تو این فصل، مثل یه جنتلمنِ شیک پوش تو آب شنا می کنه!

پر و بال در لباس زمستانی (فصل غیر تولید مثل)

مثل خیلی از پرنده ها، کشیم گردن سیاه هم تو زمستون یه تغییر لباس میده. رنگ هاش کمی محو میشن و اون جلوه خاص فصل تولید مثل رو از دست میده، اما باز هم میشه تشخیصش داد:

• تغییر رنگ ها: سر و گردنش خاکستری مایل به سیاه میشه و اون براقی رو نداره. پشتش هم قهوه ای تیره میشه.
• لکه سفید زیر چشم: یه لکه سفید بزرگ و مشخص از زیر چشم تا پشت گردن امتداد پیدا می کنه. این یه نشونه خیلی خوب برای شناسایی کشیم گردن سیاه تو زمستونه.
• شکم سفید: زیر بدنش کاملاً سفیده.

پس حتی تو زمستون هم، اگه کمی دقت کنین، میتونین این دوست داشتنی رو تو تالاب ها پیدا کنین.

منقار و پاها: ابزارهای غواصی و شکار

منقار کشیم گردن سیاه نسبتاً کوتاهه و نوک تیز. این منقار برای شکار بی مهرگان آبزی و ماهی های کوچولو طراحی شده. پاهای این پرنده هم خیلی خاصن؛ نه مثل اردک ها پره دارن، نه مثل مرغابی ها معمولی ان. انگشتاشون پره های جداگونه دارن که بهشون کمک می کنه مثل یه غواص حرفه ای زیر آب مانور بدن. البته همین پاها باعث میشه راه رفتنشون روی خشکی خیلی ناشیانه باشه. انگار اصلاً برای خشکی ساخته نشدن!

کشیم گردن سیاه کجا زندگی می کنه و تو ایران کجاش رو پیدا کنیم؟

این پرنده ماجراجو فقط مخصوص یه منطقه نیست؛ تو قاره های مختلفی مثل اروپا، آسیا، آفریقا و آمریکای شمالی دیده میشه. یعنی حسابی جهانگرده! اما تو ایران، این پرنده رو بیشتر کجا میتونیم پیدا کنیم و خونه و کاشانه اش کجاست؟

خونه و کاشانه مورد علاقه کشیم ها

کشیم گردن سیاه عاشق آب و جاهای آرومه که پوشش گیاهی زیادی داشته باشن. یعنی چی؟ یعنی:

• تالاب های آب شیرین و لب شور با پوشش گیاهی متراکم (نیزارها): اینا خونه اصلیشون هستن. نیزارها هم جای امنی برای لانه سازی ان و هم پر از غذا.
• دریاچه ها، برکه ها و مصب رودخانه ها: جاهای عمیق و پر از آب، جایی که میشه غواصی کرد و ماهی گرفت.
• آب های کرانه ای در فصل زمستان: تو زمستون، گاهی به سمت سواحل دریا و آب های شورتر هم میان.

کشیم گردن سیاه، مهمان ایران ما

خوشبختانه، ایران ما یکی از میزبان های خوب برای کشیم گردن سیاهه. این پرنده هم به عنوان پرنده مهاجر زمستان گذران میاد تو تالاب های ما ساکن میشه، و هم تو بعضی مناطق به عنوان جوجه آور میمونه و خانواده تشکیل میده. یعنی هم میتونیم مهمونش باشیم و هم همسایه اش!

مهم ترین تالاب ها و مناطق آبی ایران که میزبان این پرنده هستن عبارتند از:

• تالاب انزلی: یکی از معروف ترین تالاب ها که پرنده نگرها حتماً کشیم گردن سیاه رو اونجا دیدن.
• تالاب شادگان: تو جنوب غرب ایران، یه بهشت واقعی برای پرندگان.
• تالاب بختگان: اگه وضعیت آبی خوبی داشته باشه، میزبان خوبیه.
• سواحل دریای خزر: تو فصل زمستون، ممکنه این پرنده ها رو کنار دریا هم ببینید.

خیلی مهمه که بدونیم کشیم گردن سیاه تو منطقه حفاظت شده سیاه کشیم هم دیده میشه. اما این اسم گذاری به خاطر وجود این پرنده نیست، بلکه به دلیل تالابی بودن منطقه، کشیم ها (و از جمله کشیم گردن سیاه) اونجا پیدا میشن.

پس اگه دنبال این پرنده می گردین، تالاب های شمال و غرب کشور، مخصوصاً تو فصل مهاجرت و جوجه آوری، بهترین جاهان برای دیدنشون. یه دوربین دوچشمی یادتون نره!

از رفتار تا رژیم غذایی: زندگی خصوصی کشیم گردن سیاه

پرنده ها هم مثل ما آدم ها، زندگی خودشون رو دارن؛ غذا می خورن، بازی می کنن، جفت گیری می کنن و بچه بزرگ می کنن. کشیم گردن سیاه هم از این قاعده مستثنی نیست و رفتارهای خیلی جالبی داره که دیدنشون خالی از لطف نیست.

شام چی دارن؟ رژیم غذایی و روش شکار

کشیم گردن سیاه یه شکارچی حرفه ایه! غذای اصلیش شامل ایناست:

• بی مهرگان آبزی: مثل لارو حشرات، سخت پوستان کوچیک.
• ماهی های کوچک: هرچیزی که بتونه با اون منقار تیزش بگیره.
• لارو حشرات: حشرات کوچیک آبزی هم غذای خوبی براشن.

مهارت اصلی این پرنده تو غواصی و تعقیب شکاره. میتونه برای مدت قابل توجهی زیر آب بمونه و خیلی سریع شنا کنه تا شکارش رو بگیره. تصور کنین دارین کنار تالاب قدم می زنین، یهو یه کشیم زیر آب میره و چند لحظه بعد با یه ماهی کوچیک تو منقارش دوباره از آب میاد بیرون. واقعاً دیدنیه!

دورهمی و جفت گیری: از گروه های زمستانی تا رقص بهاری

کشیم گردن سیاه پرنده اجتماعیه. تو فصل زمستون، میتونن کلونی های بزرگی رو تشکیل بدن و کنار هم زندگی کنن. دیدن صدها کشیم که کنار هم شنا می کنن، منظره فوق العاده ایه. اما تو فصل تولید مثل، قضیه فرق می کنه؛ هر جفت برای خودش یه قلمرو پیدا می کنه و حسابی به خودشون میرسن.

رفتارهای جفت گیریشون هم خیلی جالبه. یه جورایی رقص های خاص روی آب دارن که برای جذب جفت انجام میشه. نر و ماده با هم حرکات موزون انجام میدن، سرشون رو تکون میدن و حتی گاهی روی آب میدوئن. خلاصه که هر کی از راه برسه، متوجه میشه که اینا دنبال تشکیل خانواده ان!

شناگر ماهر، دونده ناشی!

گفتیم که کشیم گردن سیاه تو آب بی نظیره؛ هم شناگر ماهریه، هم غواص عالی. انگار آب، خونه اصلیشه. پروازش هم قویه، اما یه مشکل کوچیک داره: بلند شدن از سطح آب براش سخته. باید حسابی روی آب بدوئه و پا بزنه تا بتونه از زمین بلند شه. شبیه هواپیماهای قدیمی که باید باند طولانی داشته باشن!

اما روی خشکی… امان از خشکی! راه رفتنشون روی زمین خیلی ناشیانه و سخته. پاهای اونا برای شنا طراحی شده و روی خشکی حسابی دست و پاشون رو گم می کنن. اینجاست که میفهمیم هر حیوونی برای یه محیط خاصی ساخته شده.

صدای کشیم: از جیک جیک تا چهچهه!

صدای کشیم گردن سیاه خیلی خاصه و میتونه به شناساییش کمک کنه. صداهاشون متنوعه؛ گاهی شبیه یه جیک جیک بلند و تیزه و گاهی هم یه جور صدای غان غان یا خرخر مانند دارن. این صداها رو معمولاً تو فصل جفت گیری بیشتر میشنوین، وقتی که دارن با هم ارتباط برقرار می کنن یا برای قلمروشون هشدار میدن. شنیدن صدای این پرنده ها تو سکوت تالاب، واقعاً آرامش بخش و دلنشینه.

کوچولوهای کشیم: تولید مثل و بزرگ کردن جوجه ها

بعد از اون رقص های عاشقانه و انتخاب جفت، نوبت به تشکیل خانواده میرسه. کشیم گردن سیاه هم مثل بقیه موجودات، برای بقای نسلش زادآوری می کنه و جوجه هاش رو بزرگ می کنه. این مرحله از زندگیشون هم پر از نکات جالبه که دونستنشون خالی از لطف نیست.

ساخت خونه روی آب: لانه های شناور

کشیم ها برای لانه سازی واقعاً خلاقن! اونها لانه هاشون رو روی آب می سازن، یعنی لانه های شناور یا نیمه شناور. معمولاً این لانه ها رو بین نیزارهای متراکم یا گیاهان آبزی دیگه میسازن تا از چشم شکارچی ها دور باشن و امنیت جوجه هاشون تأمین بشه.

مصالح به کار رفته تو لانه هم معمولاً از همون مواد گیاهی اطراف مثل برگ ها و ساقه های نیزار یا گیاهان آبزیه که با هم ترکیبشون می کنن و یه لانه نسبتاً محکم می سازن که روی آب شناور می مونه. یه جورایی مهندس معماری روی آب هستن!

از تخم تا جوجه: شیرین کاری های والدین

بعد از لانه سازی، نوبت تخم گذاریه. معمولاً کشیم گردن سیاه 3 تا 5 تخم میذاره. رنگ تخم ها هم معمولاً سفید مایل به سبز یا نخودیه. هم نر و هم ماده تو جوجه کشی مشارکت می کنن و نوبتی روی تخم ها می خوابن تا جوجه ها از تخم بیرون بیان. این مدت زمان حدود 20 تا 25 روز طول میکشه.

وقتی جوجه ها به دنیا میان، خیلی کوچولو و پشمالوئن. تازه چشمشون به دنیا باز شده و نیاز به مراقبت زیاد دارن. اینجاست که پدر و مادر واقعی خودشون رو نشون میدن و حسابی از بچه هاشون مراقبت می کنن.

تاکسی اختصاصی کشیم ها: جوجه حمل کنی روی پشت!

یکی از بامزه ترین و خاص ترین رفتارهای کشیم ها، همین حمل جوجه ها روی پشت والدینه. وقتی جوجه ها از تخم بیرون میان، هنوز خیلی ضعیفن و نمیتونن خوب شنا کنن یا از خودشون مراقبت کنن. برای همین، پدر و مادر جوجه ها رو روی پشتشون سوار می کنن. این کار چند تا فایده داره:

• امنیت: جوجه ها از دست شکارچی های زیر آب و حتی پرنده های شکاری تو هوا در امان میمونن.
• گرما: گرمای بدن والدین به جوجه ها کمک می کنه تا بدنشون گرم بمونه.
• آرامش: جوجه ها احساس امنیت می کنن و استرس کمتری دارن.

دیدن یه کشیم بالغ که چند تا جوجه کوچولو مثل مسافرای اتوبوس روی پشتش سوار کرده و شنا می کنه، واقعاً صحنه دلچسبیه و از اون تصاویریه که هر پرنده نگری آرزو داره ببینه. این رفتار نشون دهنده فداکاری و مراقبت بالای این پرنده ها از نسلشون هست.

خط و نشان ها برای کشیم گردن سیاه: چالش ها و راهکارهای حفاظت

متأسفانه، زندگی برای کشیم گردن سیاه همیشه هم آسون نیست. مثل خیلی از گونه های حیات وحش، این پرنده زیبا هم با چالش ها و تهدیدات زیادی روبروست که بقای نسلش رو به خطر میندازه. دونستن این مشکلات و تلاش برای حلشون، وظیفه همه ماست.

وضعیت حفاظتی: چقدر نگرانش باشیم؟

بر اساس لیست قرمز IUCN (اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت)، وضعیت حفاظتی کشیم گردن سیاه در حال حاضر «کمترین نگرانی» (Least Concern) اعلام شده. این یعنی فعلاً جمعیت جهانیش اونقدر کم نشده که خطر انقراض جدی تهدیدش کنه. اما این به معنی بی خیالی نیست! در سطح محلی و منطقه ای، مخصوصاً تو ایران، این پرنده با تهدیداتی روبروست که باید جدی گرفته بشن.

تهدیدها: چی این پرنده رو اذیت می کنه؟

چند تا عامل اصلی، زندگی کشیم گردن سیاه و بقیه پرندگان آبزی رو تو ایران به خطر میندازه:

1. تخریب و آلودگی تالاب ها: این بزرگترین دشمن کشیم هاست. فاضلاب های شهری و صنعتی، سموم کشاورزی، و حتی زباله های پلاستیکی، تالاب ها رو آلوده می کنن و زیستگاه این پرنده ها رو از بین میبرن. اگه خونه ای برای زندگی نباشه، چطور میتونن زنده بمونن؟
2. شکار غیرمجاز: متأسفانه، هنوز هم افرادی هستن که بدون مجوز و خارج از فصل، به شکار پرندگان آبزی میپردازن. این کار میتونه جمعیت گونه های حساس رو به شدت کاهش بده.
3. تغییرات اقلیمی و خشکسالی: کمبود بارندگی و خشک شدن تالاب ها، کابوس کشیم هاست. آب که نباشه، نه زیستگاهی میمونه، نه غذایی، و نه جایی برای لانه سازی.
4. تداخل با فعالیت های انسانی: قایقرانی بیش از حد، گردشگری ناپایدار و هر فعالیتی که آرامش تالاب رو به هم بزنه، میتونه رو زادآوری و زندگی این پرندگان تأثیر منفی بذاره.

چطور ازش مراقبت کنیم؟ اقدامات حفاظتی

حفاظت از کشیم گردن سیاه و بقیه حیات وحش، نیاز به یه عزم عمومی داره. چند تا کار مهم هست که میتونیم انجام بدیم:

• حفاظت از زیستگاه ها: اول از همه باید تالاب ها و برکه ها رو حفظ کنیم. یعنی جلوی تخریبشون رو بگیریم و نذاریم آلوده بشن. مدیریت صحیح منابع آبی و جلوگیری از خشک شدن تالاب ها، حیاتیه.
• آموزش و آگاهی رسانی: باید به مردم، مخصوصاً جوامع محلی، اهمیت این پرنده ها و نقش شون تو اکوسیستم رو یادآوری کنیم. اگه مردم بدونن چی دارن، بهتر ازش مراقبت می کنن.
• نظارت بر قوانین شکار: سازمان محیط زیست باید نظارت بیشتری روی شکارچی ها داشته باشه و با متخلفین برخورد جدی کنه.
• گردشگری پایدار: میتونیم از تالاب ها برای گردشگری استفاده کنیم، اما به شرطی که این گردشگری پایدار باشه. یعنی به محیط زیست آسیب نزنه و حتی به حفظش کمک کنه.

اگه هر کدوم از ما سهم خودمون رو انجام بدیم، میتونیم امیدوار باشیم که نسل های آینده هم از دیدن کشیم گردن سیاه تو تالاب های ایران لذت ببرن.

کشیم گردن سیاه رو از بقیه کشیم ها چطور تشخیص بدیم؟ یه مقایسه دوستانه

همونطور که گفتیم، کشیم گردن سیاه تنها کشیم ایران نیست. ممکنه وقتی دارین پرنده نگری می کنین، با چند نوع کشیم دیگه هم روبرو بشین و تشخیصشون کمی سخت باشه. نگران نباشین! اینجا یه جدول مقایسه گذاشتیم تا بتونین این دوست داشتنی رو از بقیه فامیلاش تشخیص بدین. بیشتر روی ویژگی های ظاهری تو فصل جفت گیری (لباس عروسی) تمرکز می کنیم که معمولاً واضح ترن.

ویژگی	کشیم گردن سیاه (سیاه کشیم)	کشیم بزرگ	کشیم کوچک	کشیم گوشک دار	کشیم گردن سرخ
اندازه (طول)	حدود 31 سانتی متر	حدود 50 سانتی متر (خیلی بزرگ)	حدود 25 سانتی متر (کوچکترین)	حدود 34 سانتی متر	حدود 43 سانتی متر
سر و گردن (فصل تولید مثل)	سیاه براق، گوشپرهای طلایی بادبزنی	بالای سر سیاه، گلو و گونه سفید، دو دسته پر سیاه روی سر	بالای سر قهوه ای تیره، گونه و گردن بلوطی	سر سیاه، چشم قرمز، دو دسته پر طلایی-قهوه ای پفکی در گوش	سر سیاه، گردن قرمز-بلوطی، چانه و گونه سفید
چشم	قرمز پررنگ	قرمز	زرد	قرمز	قرمز
منقار	کوتاه، نوک تیز، کمی مایل به بالا	بلند، باریک، تیز (مشکی)	کوتاه، مخروطی، مشکی با نوک سفید (فصل تولید مثل)	کوتاه، مشکی، کمی پخ در انتها	نسبتاً بلند، کلفت، مشکی با قاعده زرد
ویژگی های خاص	گوشپرهای طلایی بادبزنی برجسته، پهلوهای بلوطی	گردن بلند و ظریف، معروف به پرنده اشرافی تالاب ها	خیلی کوچیک و گرد، منقار با نوک سفید (زمستان)	گوشپرهای پفکی و پررنگ، شکم سفید و پهلوهای قهوه ای-نارنجی	گردن ضخیم و قرمز روشن، بیشتر تو شمال دیده میشه

پس دفعه دیگه که تو تالاب بودین، با کمک این جدول میتونین راحت تر کشیم گردن سیاه رو از بقیه کشیم ها تشخیص بدین و از دیدنش لذت ببرین. هر کدومشون زیبایی خاص خودشون رو دارن، اما کشیم گردن سیاه با اون گوشپرهای طلاییش واقعاً یه چیز دیگه ست!

نتیجه گیری

پرنده کشیم گردن سیاه یا همون سیاه کشیم خودمون، فقط یه پرنده آبزی ساده نیست؛ اون یه جزء مهم و جدایی ناپذیر از اکوسیستم های تالابی ایران محسوب میشه. با اون ظاهر جذاب، رفتارهای خاص مثل غواصی های حرفه ای و حمل جوجه ها روی پشت، واقعاً یه موجود دیدنی و پر از شگفتیه. شناخت این پرنده به ما کمک می کنه تا بهتر با طبیعت اطرافمون ارتباط برقرار کنیم و زیبایی های پنهانش رو کشف کنیم.

اهمیت حفاظت از کشیم گردن سیاه فقط برای خودش نیست؛ حفظ اون به معنی حفظ تالاب ها، حفظ تنوع زیستی و در نهایت، حفظ آینده محیط زیست ماست. اگه تالاب ها سالم باشن، هم این پرنده های زیبا زندگی می کنن، هم ما میتونیم از محیط زیست سالم تری بهره مند بشیم. پس دفعه بعد که مسیرتون به یه تالاب افتاد، دنبال این پرنده بامزه بگردین و از دیدنش لذت ببرین. یادتون باشه، پرنده نگری مسئولانه و حمایت از اقدامات حفاظتی، قدم کوچیکیه که میتونیم برای این موجودات ارزشمند برداریم. با هم، میتونیم کمک کنیم تا صدای کشیم گردن سیاه همیشه تو تالاب های ایران شنیده بشه.