سابمیت مقاله یعنی چه

سابمیت مقاله به معنی ارسال دست‌نوشته علمی یا اثر پژوهشی شما به یک ژورنال یا مجله علمی معتبر است تا فرآیند داوری و بررسی برای پذیرش و چاپ آغاز شود.

در دنیای پویای علم و پژوهش اشتراک‌گذاری یافته‌ها و دستاوردهای علمی از اهمیت بالایی برخوردار است. محققان دانشجویان اساتید و متخصصان برای انتشار نتایج تحقیقات خود و مشارکت در پیشبرد دانش اقدام به نگارش مقالات علمی می‌کنند. پس از تکمیل نگارش و آماده‌سازی نهایی گام حیاتی بعدی ارسال این دست‌نوشته‌ها به مجلات علمی مناسب است. این مرحله که به «سابمیت مقاله» (Article Submission) شهرت دارد در واقع دروازه ورود پژوهش شما به چرخه داوری و انتشار رسمی در مجامع علمی جهانی است. درک صحیح فرآیند سابمیت نکات کلیدی آن و اصطلاحات رایج مرتبط با آن برای هر پژوهشگری که قصد دارد اثر خود را در معرض دید جامعه علمی قرار دهد ضروری است. این فرآیند نیازمند دقت رعایت دستورالعمل‌های مجله هدف و آمادگی برای مواجهه با مراحل بعدی نظیر داوری و اصلاحات احتمالی است.

ساختار مقالات علمی چگونه است؟

مقالات علمی برخلاف نوشته‌های عمومی دارای ساختاری استاندارد و مشخص هستند که هدف آن ارائه منطقی و شفاف پژوهش انجام شده است. این ساختار به خوانندگان (شامل داوران و سایر محققان) کمک می‌کند تا به سرعت به بخش‌های مختلف تحقیق دسترسی پیدا کرده و اهمیت روش‌شناسی نتایج و بحث‌های مرتبط با آن را درک کنند. اگرچه ممکن است بسته به نوع مقاله و حوزه علمی تفاوت‌های جزئی وجود داشته باشد اما رایج‌ترین ساختار مقالات علمی به ویژه مقالات پژوهشی اصیل از الگوی IMRaD پیروی می‌کند که مخفف Introduction (مقدمه) Methods (روش‌ها) Results (نتایج) و Discussion (بحث) است. علاوه بر این بخش‌های اصلی یک مقاله علمی استاندارد معمولاً شامل عنوان (Title) نام نویسنده یا نویسندگان و وابستگی سازمانی آن‌ها (Authors and Affiliations) چکیده (Abstract) که خلاصه‌ای از کل پژوهش است کلمات کلیدی (Keywords) برای نمایه‌سازی و جستجو و در نهایت فهرست منابع (References) است که به آثار پیشین استناد شده در متن اشاره دارد. در برخی مقالات ممکن است بخش‌های دیگری مانند قدردانی (Acknowledgments) یا پیوست‌ها (Appendices) نیز وجود داشته باشد. رعایت دقیق این ساختار و نگارش هر بخش بر اساس اصول علمی و دستوری مربوط به آن از اولین گام‌های آماده‌سازی مقاله برای ارسال است.

انواع مجلات کدامند؟

جهان نشر علمی مملو از انواع مختلفی از مجلات است که هر کدام دارای حوزه تخصصی سطح اعتبار و مخاطبان خاص خود هستند. انتخاب مجله مناسب برای سابمیت مقاله یکی از تصمیمات استراتژیک در فرآیند انتشار است. مجلات را می‌توان بر اساس معیارهای گوناگونی دسته‌بندی کرد. از نظر جغرافیایی مجلات به دو دسته داخلی و خارجی تقسیم می‌شوند. مجلات داخلی معمولاً توسط دانشگاه‌ها مراکز تحقیقاتی یا انجمن‌های علمی در داخل کشور منتشر می‌شوند و ممکن است به زبان فارسی یا انگلیسی باشند. این مجلات خود شامل انواع علمی-پژوهشی علمی-ترویجی و علمی-تخصصی هستند که هر کدام اهداف و مخاطبان متفاوتی دارند؛ مقالات علمی-پژوهشی نتایج تحقیقات اصیل را منتشر می‌کنند علمی-ترویجی به ترویج و کاربردی کردن دانش موجود می‌پردازند و علمی-تخصصی عمدتاً به موضوعات کاربردی در یک حوزه خاص اختصاص دارند. از سوی دیگر مجلات خارجی یا بین‌المللی معمولاً به زبان انگلیسی منتشر شده و مخاطبان جهانی دارند. این مجلات اغلب در پایگاه‌های استنادی معتبر جهانی مانند ISI (Institute for Scientific Information) Scopus و PubMed (برای حوزه علوم پزشکی) نمایه‌سازی می‌شوند. چاپ مقاله در این مجلات بین‌المللی به دلیل فرآیند داوری دقیق‌تر و دسترسی گسترده‌تر اعتبار علمی بیشتری برای نویسنده به ارمغان می‌آورد. انتخاب نوع مجله به هدف نویسنده (مانند ارتقاء شغلی پذیرش در مقاطع تحصیلی بالاتر یا صرفاً اشتراک‌گذاری دانش) و همچنین کیفیت و حوزه موضوعی مقاله بستگی دارد.

نکات مهم سابمیت مقاله

فرآیند سابمیت مقاله فراتر از صرفاً بارگذاری فایل در یک سیستم آنلاین است و نیازمند توجه به جزئیات متعددی است تا شانس پذیرش افزایش یابد. اولین و شاید مهم‌ترین نکته انتخاب مجله مناسب (Journal Selection) است. مجله انتخابی باید از نظر حوزه موضوعی (Scope) با مقاله شما همخوانی داشته باشد. مطالعه دقیق اهداف و دامنه پوشش مجله (Aims and Scope) در وبسایت آن ضروری است. پس از انتخاب مجله باید دستورالعمل‌های نویسندگان (Instructions for Authors) آن مجله را به دقت مطالعه و رعایت کرد. این دستورالعمل‌ها شامل جزئیاتی در مورد فرمت‌بندی (Formatting) سبک نگارش (Style Guide) نحوه ارجاع‌دهی (Citation Style) حجم مقاله نوع فایل‌های ارسالی و سایر الزامات فنی و محتوایی است. عدم رعایت این موارد یکی از دلایل شایع ریجکت اولیه مقاله (Desk Rejection) توسط سردبیر است. نکته مهم دیگر نگارش نامه همراه (Cover Letter) است. این نامه خطاب به سردبیر مجله نوشته می‌شود و در آن باید عنوان مقاله اهمیت پژوهش چرایی مناسب بودن آن برای این مجله و تأیید اینکه مقاله قبلاً در جای دیگری منتشر نشده یا در حال بررسی نیست ذکر شود. همچنین بررسی سرقت ادبی (Plagiarism Check) پیش از سابمیت اکیداً توصیه می‌شود. استفاده از نرم‌افزارهای معتبر برای اطمینان از اصالت متن از بروز مشکلات جدی جلوگیری می‌کند. در نهایت فرآیند سابمیت معمولاً از طریق سیستم مدیریت آنلاین مجله (Online Submission System) انجام می‌شود که ممکن است برای هر مجله متفاوت باشد. آشنایی با این سیستم و بارگذاری صحیح تمامی فایل‌های مورد نیاز (مانند فایل اصلی مقاله فایل اشکال و جداول فایل نامه همراه و سایر مدارک تکمیلی) حیاتی است.

اصلاحاتی که ممکن است بعد از سابمیت مقاله با آن ها روبرو شوید

پس از سابمیت مقاله و گذراندن مرحله بررسی اولیه توسط سردبیر مقاله وارد فرآیند داوری تخصصی (Peer Review) می‌شود. در این مرحله داوران متخصص در حوزه مربوطه مقاله را از نظر علمی روش‌شناسی نوآوری نگارش و تطابق با استانداردها بررسی می‌کنند. نتیجه داوری معمولاً به صورت گزارشی شامل نظرات و پیشنهادات داوران به همراه تصمیم سردبیر به نویسنده ابلاغ می‌شود. این تصمیم می‌تواند پذیرش بدون قید و شرط (Acceptance) نیاز به اصلاحات (Revision) یا رد مقاله (Rejection) باشد. در اغلب موارد مقاله نیازمند انجام اصلاحاتی است. این اصلاحات ممکن است جزئی یا اساسی باشند و نویسنده موظف است بر اساس نظرات داوران و سردبیر تغییرات لازم را اعمال کرده و مقاله را مجدداً به مجله ارسال کند. در پاسخ به نظرات داوران نویسنده باید یک فایل جداگانه شامل پاسخ‌های تفصیلی به هر یک از نظرات و توضیحاتی در مورد نحوه اعمال تغییرات در متن اصلی مقاله ارائه دهد. این مرحله نیازمند دقت درک صحیح نظرات داوران و توانایی قانع کردن آن‌ها در صورت عدم موافقت با برخی پیشنهادات است. فرآیند اعمال اصلاحات و ارسال مجدد (Resubmission) ممکن است چندین بار تکرار شود تا مقاله به سطح کیفی مورد نظر مجله برسد.

دست نویس (Manuscript)

اصطلاح «دست‌نوشته» یا «منوسکریپت» (Manuscript) به نسخه کامل و نهایی مقاله علمی اطلاق می‌شود که توسط نویسنده نگارش و آماده شده است و قرار است برای بررسی و انتشار به یک مجله علمی ارسال شود. این دست‌نوشته شامل تمامی بخش‌های مقاله مانند عنوان چکیده مقدمه روش‌ها نتایج بحث نتیجه‌گیری و منابع است. در واقع منوسکریپت همان فایلی است که شما به عنوان محتوای اصلی پژوهش خود به سیستم سابمیت مجله بارگذاری می‌کنید و فرآیند داوری و ویرایش بر روی همین نسخه انجام می‌شود.

کد دست نویس (Manuscript ID)

پس از اینکه مقاله خود را با موفقیت در سیستم آنلاین مجله سابمیت می‌کنید معمولاً یک کد شناسایی منحصر به فرد به آن اختصاص داده می‌شود که به آن «کد دست‌نوشته» یا «منوسکریپت آی‌دی» (Manuscript ID) گفته می‌شود. این کد مانند یک شماره پیگیری عمل می‌کند و برای تمامی مکاتبات بعدی با دفتر مجله در خصوص وضعیت مقاله شما مورد استفاده قرار می‌گیرد. با استفاده از این کد می‌توانید وضعیت مقاله خود را در سیستم پیگیری مجله بررسی کنید و از مرحله‌ای که در آن قرار دارد (مانند تحت بررسی نیاز به اصلاح پذیرش و غیره) مطلع شوید.

تحت بررسی (Under Review)

وضعیت «تحت بررسی» یا «آندر ریوایو» (Under Review) در سیستم پیگیری مقاله مجله نشان‌دهنده این است که مقاله شما پس از بررسی اولیه توسط سردبیر برای داوری تخصصی به داوران ارسال شده است. در این مرحله داوران در حال مطالعه و ارزیابی مقاله شما هستند و نظرات خود را برای سردبیر ارسال خواهند کرد. این فرآیند بسته به مجله تعداد داوران و حجم کاری آن‌ها می‌تواند از چند هفته تا چندین ماه به طول بیانجامد. در طول این مدت وضعیت مقاله شما در سیستم به صورت Under Review نمایش داده می‌شود.

ارسال دوباره (Resubmit)

اصطلاح «ارسال دوباره» یا «ری‌سابمیت» (Resubmit) زمانی به کار می‌رود که مقاله شما پس از دریافت نظرات داوران و سردبیر نیازمند انجام اصلاحات قابل توجهی باشد. در این حالت شما باید تغییرات درخواستی را اعمال کرده و نسخه اصلاح شده مقاله را به همراه فایل پاسخ به داوران مجدداً از طریق سیستم سابمیت مجله ارسال کنید. این وضعیت با اصلاحات جزئی یا کلی متفاوت است و معمولاً برای مقالاتی رخ می‌دهد که نیاز به بازنگری‌های ساختاری یا تحقیقات تکمیلی دارند.

اصلاح جزئی (Minor Revise)

وضعیت «اصلاح جزئی» یا «ماینر ریوایز» (Minor Revise) نشان‌دهنده این است که مقاله شما از نظر علمی و محتوایی مورد پذیرش قرار گرفته است اما داوران و سردبیر پیشنهاداتی برای بهبود آن ارائه داده‌اند که عمدتاً شامل اصلاحات نگارشی ویرایشی فرمت‌بندی بهبود وضوح برخی بخش‌ها یا افزودن توضیحات جزئی است. در این حالت انتظار می‌رود نویسنده به سرعت اصلاحات درخواستی را اعمال کرده و نسخه اصلاح شده را ارسال کند. معمولاً پس از اعمال موفقیت‌آمیز اصلاحات جزئی مقاله به سرعت به سمت پذیرش نهایی پیش می‌رود.

اصلاحات زیاد (Major Revise)

وضعیت «اصلاحات زیاد» یا «میجر ریوایز» (Major Revise) به این معنی است که مقاله شما پتانسیل پذیرش را دارد اما نیازمند تغییرات و بازنگری‌های اساسی است. این تغییرات ممکن است شامل بهبودهای روش‌شناسی تحلیل داده‌های بیشتر یا متفاوت بازنگری در بحث و تفسیر نتایج افزودن آزمایش‌های تکمیلی یا اصلاحات ساختاری عمده باشد. انجام اصلاحات زیاد نیازمند صرف زمان و تلاش قابل توجهی است و پس از ارسال نسخه اصلاح شده مقاله ممکن است مجدداً برای داوری به همان داوران یا داوران جدید ارسال شود تا از اعمال صحیح تغییرات اطمینان حاصل شود.

اکسپت مقاله چیست؟

«اکسپت مقاله» (Article Acceptance) به معنی پذیرش نهایی مقاله شما برای انتشار در مجله مورد نظر است. این مرحله پس از گذراندن موفقیت‌آمیز فرآیند داوری اعمال تمامی اصلاحات درخواستی توسط داوران و سردبیر و تأیید نهایی کیفیت مقاله توسط سردبیر رخ می‌دهد. دریافت نامه پذیرش (Acceptance Letter) از سوی دفتر مجله نقطه عطفی در فرآیند انتشار مقاله است و به نویسنده اطمینان می‌دهد که اثر پژوهشی او به زودی در مجله به چاپ خواهد رسید. پس از اکسپت مقاله وارد مراحل آماده‌سازی برای انتشار می‌شود که معمولاً شامل ویرایش نهایی صفحه‌آرایی (Typesetting) و نمونه‌خوانی (Proofreading) توسط نویسنده است. در این مرحله نویسنده باید نسخه نهایی مقاله را از نظر املایی نگارشی و فرمت‌بندی تأیید کند تا برای انتشار آنلاین یا چاپی آماده شود. اکسپت مقاله نتیجه تلاش علمی دقت در نگارش و پژوهش و موفقیت در فرآیند داوری همتا است و اعتبار علمی قابل توجهی برای نویسنده به همراه دارد.

ریجکت مقاله چیست؟

«ریجکت مقاله» (Article Rejection) به معنی رد شدن مقاله و عدم پذیرش آن برای انتشار در مجله‌ای است که به آن سابمیت شده است. ریجکت شدن مقاله می‌تواند در مراحل مختلفی از فرآیند بررسی رخ دهد. گاهی اوقات سردبیر در همان بررسی اولیه (Desk Evaluation) مقاله را به دلیل عدم تطابق با حوزه موضوعی مجله (Out of Scope) کیفیت پایین نگارش فرمت‌بندی نادرست یا وجود سرقت ادبی واضح رد می‌کند. در موارد دیگر پس از ارسال مقاله برای داوری تخصصی داوران نقاط ضعف اساسی در پژوهش روش‌شناسی تحلیل داده‌ها یا بحث و نتیجه‌گیری پیدا می‌کنند که از نظر آن‌ها قابل اصلاح نیست یا نیاز به تغییرات بنیادی دارد که خارج از چارچوب فرآیند اصلاحی مجله است. دریافت نامه ریجکت برای پژوهشگران می‌تواند دلسردکننده باشد اما نکته مهم این است که این اتفاق بخشی طبیعی از فرآیند انتشار علمی است. نامه‌های ریجکت معمولاً شامل دلایل اصلی رد شدن مقاله هستند که می‌توانند به نویسنده در بهبود کیفیت کار خود و سابمیت به مجله‌ای دیگر کمک کنند. تحلیل بازخوردهای دریافتی و استفاده از آن‌ها برای تقویت پژوهش و نگارش گامی مهم پس از ریجکت شدن مقاله است.

دلایل ریجکت شدن مقاله چیست؟

دلایل متعددی ممکن است منجر به ریجکت مقاله شود از جمله عدم همخوانی موضوع با حوزه مجله کیفیت پایین علمی یا روش‌شناسی ضعف در نگارش و زبان عدم رعایت دستورالعمل‌های مجله و وجود سرقت ادبی.

مدت زمان داوری مقاله چقدر است؟

مدت زمان داوری مقاله بسیار متغیر است و به عواملی مانند مجله هدف حوزه علمی تعداد داوران و حجم مقالات در صف داوری بستگی دارد؛ این زمان می‌تواند از چند هفته تا بیش از یک سال طول بکشد.

هزینه چاپ مقاله در مجلات خارجی چقدر است؟

هزینه چاپ مقاله در مجلات خارجی به ویژه مجلات با دسترسی آزاد (Open Access) متفاوت است و می‌تواند از چند صد دلار تا چند هزار دلار متغیر باشد؛ برخی مجلات نیز هزینه‌ای برای چاپ دریافت نمی‌کنند.

تفاوت ریوایز ماینر و میجر چیست؟

ریوایز ماینر (Minor Revise) به معنی نیاز به اصلاحات جزئی و کم‌حجم است در حالی که ریوایز میجر (Major Revise) نشان‌دهنده لزوم انجام تغییرات اساسی و قابل توجه در مقاله برای رسیدن به سطح کیفی مورد نظر مجله است.

چگونه وضعیت مقاله سابمیت شده را پیگیری کنیم؟

وضعیت مقاله سابمیت شده معمولاً از طریق سیستم آنلاین مدیریت مقالات در وبسایت مجله قابل پیگیری است؛ پس از سابمیت یک کد رهگیری (Manuscript ID) به شما داده می‌شود که با استفاده از آن می‌توانید وضعیت مقاله را مشاهده کنید.

بررسی سرقت ادبی (پلاجیاریسم) مقاله چیست و چگونه انجام می شود؟

بررسی سرقت ادبی یا پلاجیاریسم به معنای ارزیابی مقاله برای اطمینان از اصالت آن و عدم کپی‌برداری بدون ارجاع از آثار دیگران است؛ این کار معمولاً با استفاده از نرم‌افزارهای تخصصی مانند iThenticate انجام می‌شود که متن مقاله را با پایگاه‌های داده وسیعی از مقالات منتشر شده مقایسه می‌کنند.