برای تشخیص آلزایمر باید آزمایش ژنتیک انجام شود؟

وقتی به آلزایمر فکر می کنید احتمالا تصویری از فرد سالخورده در ذهن شما نقش می بندد اما به این معنی نیست که افراد جوان به آلزایمر مبتلا نمی شوند. افراد مبتلا به آلزایمر در صحبت کردن بلعیدن و راه رفتن دچار مشکل می شوند و بیماری اکثر افراد مبتلا به آلزایمر پس از ۶۵ سالگی تشخیص داده می شود وضعیتی که به عنوان «آلزایمر دیررس» شناخته می شود.

تشخیص آلزایمر قبل از ۵۰ سالگی بسیار نادر است با این حال پنج درصد از افراد مبتلا به آلزایمر جوان تر از ۶۵ سال هستند. افراد مبتلا به آلزایمر زودرس ممکن است علائم را بین ۳۰ تا ۶۰ سالگی نشان دهند اما به ندرت ممکن است آلزایمر در سنین پایین تر نیز رخ دهد اما به تازگی محققان جوان ترین بیمار مبتلا به آلزایمر را در سن ۱۹ سالگی شناسایی کردند.

آلزایمر زودرس نادر اما ممکن است

تحقیق موردی در سال ۲۰۲۳ نمونه نادر ابتلا به آلزایمر در مرد ۱۹ ساله را شناسایی کرد که به مدت ۲ سال کاهش قابل توجهی در حافظه ثبت کرد. آزمون های شناختی اختلال حافظه او را تایید کردند و اسکن های مغزی اختلال در نواحی مرتبط با حافظه را نشان دادند. محققان همچنین سطوح پروتئین غیرطبیعی را در مایع نخاعی وی مشاهده کردند مشابه آنچه در بیماران آلزایمر دیده می شود. البته این مرد جوان حامل جهش های ژنتیکی نبود که معمولا با آلزایمر زودرس مرتبط است. این نمونه یک مورد غیرعادی از آلزایمر زودرس است و بر اساس گزارش منتشر شده هیچ ژن غیرطبیعی در این مورد کشف نشده است هیچ سابقه خانوادگی شناخته شده و سابقه عفونت یا ضربه به سر وجود ندارد و این مورد را به یک معمای پزشکی دیگر تبدیل کرده است.

آیا باید آزمایش ژنتیک برای آلزایمر انجام دهید؟

آزمایش ژنتیکی برای آلزایمر بخشی از یک کار منظم در مطب پزشک نیست و اگر یکی از اعضای خانواده شما آلزایمر داشته باشد  و علائم هشدار دهنده آلزایمر را نشان می دهد می توانید به او آزمایش ژنتیک را توصیه کنید. اگرچه بسیاری از افراد با افزایش سن مقداری کاهش حافظه را تجربه می کنند مشکلات حافظه مرتبط با آلزایمر باعث اختلال در فعالیت های روزانه با تظاهراتی مانند فراموش کردن رویدادها یا تاریخ های مهم می شود. افراد مبتلا به آلزایمر ممکن است احساس سردرگمی کنند با کارهای ساده دست و پنجه نرم کنند و در  مکالمات مشکل داشته باشند که منجر به کناره گیری اجتماعی آنان خواهد شد.

اگر آزمایش ژنتیکی نشان دهد که فرد حامل انواع APP PSEN۱ یا PSEN۲ است تضمینی برای ابتلا به آلزایمر نیست ۱۰ تا ۱۵ درصد از افراد مبتلا به یکی از این جهش های ژنتیکی ممکن است به آلزایمر زودرس مبتلا شوند. افراد مبتلا به سندرم داون نیز به دلیل وجود کروموزوم ۲۱ اضافی که با تولید پروتئین پیش ساز آمیلوئید مرتبط است در معرض خطر بالای ابتلا به آلزایمر قبل از سن ۶۵ سالگی هستند.

آلزایمر بیماری مخرب مغزی است و باعث اختلالات پیشرونده شناختی می شود و درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد. البته برخی محققان روش هایی برای پیشگیری از این بیماری را توصیه کردند و در تحقیق که به تازگی انجام شده است آنان اثر تمرینات هوازی به همراه مصرف عصاره زعفران بر حافظه فضایی و میزان تجمع پروتئین تائو در بافت هیپو کامپ در موش های نر (رت نر) آلزایمری القا شده را مورد بررسی قرار دادند.

در این مطالعه تجربی ۳۲ موش بالغ به صورت تصادفی به چهار گروه آلزایمری شامل گروه کنترل گروه تمرینات هوازی گروه تمرینات هوازی عصاره و عصاره تقسیم شدند. آلزایمر با تزریق آمیلوئید بتا ۴۲-۱ در هیپوکامپ ایجاد شد. تمرینات هوازی شامل سه جلسه تمرین در هفته به مدت هشت هفته انجام شد.

نتایج نشان داد بعد از هشت هفته تمرین هوازی به همراه مصرف مکمل زعفران در عملکرد حافظه فضایی در گروه های مداخله نسبت به گروه کنترل افزایش معنی دار مشاهده شد. همچنین در خصوص میزان تجمع پروتئین تائو در گروه تمرینات هوازی تمرینات هوازی و عصاره و عصاره نسبت به گروه کنترل کاهش معنی داری را نشان دادند. به نظر می رسد تمرین هوازی و مصرف عصاره زعفران موجب بهبود در عملکرد حافظه فضایی و کاهش میزان تجمع پروتئین تائو در بافت هیپوکامپ موش های نر مبتلا به آلزایمری می شود.

منابع

برگرفته از «اثرات تمرینات هوازی به همراه مصرف عصاره زعفران بر حافظه فضایی و میزان تجمع پروتئین تائو در بافت هیپوکامپ رت های نر آلزایمری القا شده»  فاضل بازیار حلیمه جانی علیرضا علمیه و نویسنده مسئول رامین شعبانی

پایان خبر امسیرو