اردوغان چه هدفی را از تقویت گروهای تروریستی در سوریه دنبال می کند؟

به گزارش امسیرو حشمت الله فلاحت پیشه در روزنامه اعتماد نوشت: پیش از این تنها گروه هایی که در منطقه حضور داشتند گروه های مقاومت بودند که عمدتا برسر آرمان های فلسطین شکل گرفتند اما اکنون شاهدیم که گروه های نیابتی مختلفی شکل گرفته اند.

ریشه این گروه ها به دورانی بازمی گردد که امریکایی ها سعی کردند از گروه های جهادی علیه شوروی در بلوک شرق استفاده کنند. بعد از جنگ دو بلوک این گروه ها به استخدام دولت ها درآمدند و دولت های مختلف با اسامی مختلف از آنها استفاده کردند.

هر زمان که تاریخ مصرف این گروه ها به پایان می رسید آنها از بین می رفتند و گروه های جدیدی جایگزین می شدند.

بزرگ ترین ظلم به گروه های مقاومت توسط همین گروه های نیابتی صورت گرفته است که در قالب منافع متعارض دولت ها شکل گرفته اند. در دهه ۷۰ شاهد ظهور طالبان بودیم و سپس القاعده و بعد از آن شاهد شکل گیری داعش در دهه ۹۰ هجری. اکنون نیز شاهد تشکیل سیزده گروه مسلح در قالب مسلحین ضد بشار اسد هستیم.

به نظر من بخشی از اتهاماتی که کشورهای مختلف به یکدیگر وارد می کنند به منافع خودشان بستگی دارد. در این زمینه بازیگر اصلی تحولات اخیر دولت ترکیه است. این کشور از یک طرف بخشی از نیروهای نیابتی خود را با سربازگیری از آسیای میانه و قفقار و بخشی دیگر را از میان پناهندگان سوری که ترکیه میزبان آنها بوده تامین کرده است.  

بسیاری از اعضای تحریرالشام و دیگر گروه ها که اکنون به سمت جنوب سوریه حرکت کرده اند در دهه های پیش نوجوانانی بودند که در اردوگاه های آوارگان ترکیه زندگی می کردند اما جذب دستگاه های اطلاعاتی و امنیتی ترکیه شدند و از آن طریق در گروه های سلفی آموزش دیدند.

این نیروها در تلاشند تا تحولات سوریه را شکل دهند و ما شاهد این تحولات هستیم.در همین راستا تجربه نشان داده است که اگر دولت ها با یکدیگر دشمن هم باشند باز هم مدیریت بحران ها دشوار نخواهد بود؛ زیرا نیروهای نیابتی هم اکنون در این بحران ها نقش دارند.

ترکیه سعی دارد بخشی از مشکلات خود را حل کند مانند چالشی که با کردها دارد. این کشور تلاش می کند از سرایت روحیه خودمختاری کردها در عراق و اقلیم کردستان و روژاوا سوریه به دوازده استان کردنشین ترکیه جلوگیری کند. از طرف دیگر ترکیه با چالش های جدی با علویان سوریه مواجه است و سعی دارد به روش های غیردموکراتیک مخالفان سیاست های دولت مرکزی را سرکوب کند.

نقش ترکیه در خاورمیانه همواره با استفاده از موقعیت خود در ناتو و غرب ریشه در خون هایی داشته است که در خاورمیانه ریخته شده است. این کشور تلاش کرده است تا در یک بازی دوگانه توان چانه زنی خود را هم در ارتباط با غرب و هم در ارتباط با جهان اسلام حفظ کند. اما هیچگاه رویکردهای ترکیه برای منطقه ثبات ایجاد نکرده است و طرح های این بازیگر همواره منجر به برهم زدن نظم و تداوم بحران ها شده است.

23302